Van de studie gezondheidswetenschappen naar werken in de praktijk. Na haar afstuderen koos Pro6’er Judith Deutz niet het directe pad naar haar huidige functie als psycholoog en gezinsbehandelaar bij Pro6. Dat leverde haar veel inzichten op.

“De ervaringen op verschillende werkplekken hebben me een open blik gegeven. Ik ontmoette allerlei mensen en werkte met allerlei doelgroepen. Daardoor heb ik mezelf heel goed leren kennen en veel over de mens geleerd. Ik vind niet snel meer iets gek. Ik heb ook meer compassie gekregen voor anderen. Ik zie sneller in waarom iemand iets doet. Het gedrag kan niet goed zijn, maar daar zit iets achter.”

Geestelijke gezondheidskunde
“Ik begon met een studie gezondheidswetenschappen, waarna ik me specialiseerde in geestelijke gezondheidskunde. Ik vond het interessant om meer te leren over de mens. Hoe werkt gedrag? Hoe kun je mensen helpen? Daar leerde ik ook veel over mezelf.”

“Mijn eerste baantje was koken voor mensen met een verstandelijke handicap. Het was 2004, de werkplekken lagen niet voor het oprapen en ik wilde graag ervaring opdoen. Die periode was heel waardevol. Ik wist niet goed hoe ik met mensen met een beperking om moest gaan en had daarom nooit aan deze doelgroep gedacht. Gaandeweg leerde ik de mensen op de woongroep goed kennen en heb ik veel van hen geleerd. Juist door over mijn eigen twijfels en onzekerheden heen te stappen. Ik kreeg al snel een begeleidingsfunctie.”

Waar is het systeem?
“Vervolgens ging ik bij Bureau Jeugdzorg werken. Ik kwam net van school, met allerlei theorie in mijn rugzak en ging vervolgens als ‘broekie’ adviezen geven. Dat werkte niet altijd, merkte ik al snel. Ik leerde er veel over het geven van erkenning aan de gevoelens van mensen. Ook al kon ik me nog niet verplaatsen in hoe het is om een ouder of opvoeder te zijn, ik kon hun gevoelens wel erkennen en het werk zien dat elke ouder doet voor zijn kind: de laag eronder ontdekken dus.”

“Na een tussenjaar in Australië en Azië ging ik aan de slag in de kinderpsychiatrie. Daar deed ik observatiediagnostiek en kortdurende behandelingen. Kinderen die thuis vastliepen, kwamen bij ons terecht. Alleen werkten we daar nog grotendeels met het kind alleen. Eens per week was er wel een oudergesprek, maar de trend was vooral dat het kind het ‘probleem’ was dat opgelost moest worden. Dat wrong toen al, net als het ‘klinische’ denken over cliënten in termen van psychiatrische diagnoses. Ik heb daar geleerd dat er vaak een goede reden zit achter lastig gedrag. En dat je door die reden ook het gedrag beter begrijpt. Deze reden werd echter niet beschreven in de diagnosestelling.”

“Mijn laatste werkplek voor Pro6 was de gemeente, als gedragsdeskundige. Ik adviseerde hulpverleners die in de wijken actief waren bij allerlei hulpvragen op jeugdgebied. Daar ben ik ook begonnen aan de vierjarige opleiding ervaringsgerichte psychosociale hulpverlening en gestalt-gezinstherapie. Eindelijk zag ik hoe therapeuten van mens tot mens spraken en veel aandacht schonken aan het systeem om de client heen. Je moest zelf geregeld in de ‘hot seat’ plaatsnemen, waardoor ik ook veel over mijzelf heb geleerd. Het ging toen nog meer kriebelen om zelf met gezinnen aan de slag te gaan.”

Brabantse gemoedelijkheid
“Bij de kennismaking met Els en Walter voelde ik meteen de fijne sfeer van Pro6. Dat echte Brabantse, het gemoedelijke, wat mij als Limburgse aansprak. Alles ging bij Pro6 ook sneller dan ik binnen de gemeente gewend was. Dat vond ik een verademing.”

“Het werken als psycholoog is uitdagend. Ik krijg met allerlei problemen te maken en dan voel ik het appel van mensen die in de knel zitten. Ik heb geleerd om beter voor mijzelf te zorgen en dat begint bij goed te voelen wat ik nodig heb. Dat kan ook zijn in het contact met de client. Bijvoorbeeld een moeder die snel en veel praat, maar niet bij haar gevoel komt. Voelen dat ik zelf hoofdpijn krijg van dat gepraat, is een signaal. Als ik dan kies om daar iets van te zeggen, help ik haar ook om beter te gaan voelen.”

“Vroeger was ik veel met de ander bezig en vergat ik mijzelf nog weleens. Nu weet ik dat zelfzorg op nummer 1 staat en neem ik ook echt de tijd om af te schakelen, te wandelen of dingen te doen naast het werk die me plezier geven. Juist dan ben ik een goed voorbeeld voor de cliënten, die ook vaak aan zichzelf voorbijgaan, en blijf ik in balans.”

“Ik werk als gezinsbehandelaar en psycholoog. Mijn passie gaat uit naar de individuele behandeling van kinderen en jongeren, ingebed in systemische behandeling van het gezin. Het is mooi om te zien hoe gezinnen beter leren omgaan met de problemen waarmee ze zich aanmelden. Ik kijk dan naar de patronen die werken en die niet werken. Wat mist er, wat willen ze van elkaar, maar krijgen ze niet? Welke behoeftes zijn er onvervuld? Ook speelt emotieregulatie vaak een rol bij het ontstaan en in stand houden van problemen. Dan geef ik bijvoorbeeld psycho-educatie over hoe emoties werken en leer ik het kind en diens ouders hoe zij op een helpende manier met hun gevoelens om kunnen gaan.”