Zo nieuw als Mirjam den Toonder (55) is bij Pro6, zo ervaren is ze in het vakgebied. Ruim dertig jaar loopt ze al rond in de hulpverlening. Sinds oktober doet ze dat als gezinsbehandelaar bij Pro6. “Het geeft voldoening om samen met ouders op zoek te gaan naar een behandeling die bij hen past.”

“Ik rolde via stages na mijn opleiding Sociaal Pedagogische Hulpverlening de psychiatrie in. Ik werkte een tijd op de gesloten afdeling in Etten-Leur. Om mijn horizon wat te verbreden, stapte ik later over naar de psychiatrie in Rotterdam. Die werkplek bleek niet bij me te passen.”

“Ik ging daarna aan de slag in een meidenleefgroep, wat toen nog Tehuis voor Werkende en Studerende Meisjes heette. Ik was mentor van een aantal meisjes, voerde groepsgesprekken en gaf sociale vaardigheidstrainingen. Je had daarnaast een oudere groep voor meisjes die door konden stromen naar de zelfstandigheidstraining, als het niet mogelijk was dat ze terug naar huis gingen.  Eén keer per jaar gingen we op kamp. Dat was voor sommige meisjes hun eerste vakantie. Ook gaf ik de training GirlsTalk, waarbij we stilstonden bij onderwerpen als grenzen aangeven, seksualiteit en weerbaarheid.”

Contact met ouders herstellen
“Daarnaast was ik mentor van een aantal meiden. Ik probeerde het contact tussen de meiden en hun ouders te herstellen. Samen met een vast team probeerden we te zorgen voor een veilig leefklimaat. Je zag steeds vaker dat de problematiek verzwaarde, meiden niet meer naar huis konden en daardoor doorstroomden naar de zelfstandigheidstraining. In het begin woonden bij ons meisjes die ruzie hadden thuis, waren weggelopen of op school uitvielen. Daar kon je nog wel mee in gesprek. In de laatste jaren kregen we steeds meer meiden bij wie de relatie met hun ouders echt kapot was gegaan en niet meer te herstellen viel. Ze hadden zwaardere problematiek, denk aan loverboys en drugsgebruik. Vaak droegen ze ook allerlei psychische problemen met zich mee.”

Pro6
“Na vijftien jaar in die meidenleefgroep wilde ik iets anders. Ik ging gezinnen begeleiden met complexe scheidingen. Dat deed ik tien jaar, bij twee organisaties, voor ik in oktober bij Pro6 kwam. Ik zocht een nieuwe werkplek na het plotselinge faillissement van mijn vorige werkgever. Ik voelde gelijk veel warmte. Ik kende enkele collega’s al, waaronder Corine. Zij vertelde mij al vaak over de professionaliteit van de organisatie en dacht dat Pro6 ook een goede plek voor mij zou zijn. Dat ervoer ik zelf meteen. Ik kreeg bloemen op mijn eerste werkdag, mocht rustig wennen en werd en word fijn begeleid door de werkbegeleiders. Ik vind het een verademing om niet zo veel te hoeven vergaderen. En de vergaderingen die we wél hebben, bijvoorbeeld het maandelijkse multidisciplinair overleg, zijn juist heel waardevol. Ten slotte merk ik ook dat het managementteam echt oog heeft voor jou en je ontwikkeling.”

“Het was wel even wennen aan de nieuwe werkwijze. Ik werkte voorheen altijd met één van de twee ouders, bij Pro6 behandel je ze allebei. Ik was in het begin bang dat ik daardoor in een spagaat zou komen. Het tegendeel bleek waar, ik vond het juist overzichtelijk. Het is vooral belangrijk dat je duidelijk bent: ik praat alleen met moeder over moeder en met vader over vader. Daarnaast gaan we bij Pro6 naar de mensen thuis. Ik heb gemerkt dat ouders dat fijn vinden. Dat geeft mij soms ook extra informatie, bijvoorbeeld over de communicatie tussen ouder en kind.”

Systemisch werken
“Ik vind de systemische werkwijze erg krachtig. Samen met ouders breng ik het hele systeem in kaart, om zo op zoek te gaan naar de behandeling die bij hen past. Waar is het binnen de relatie gaan schuren, welke patronen zijn er? Samen met ouders onderzoeken we wat hun krachten en aandachtsgebieden zijn. Ik kijk ook naar het gezin van herkomst van de ouder. Zijn daar scheidingen geweest of komen daar bepaalde patronen vandaan? Ik onderzoek samen met de ouder hoe we die patronen kunnen doorbreken. Ik luister, beweeg mee en spiegel. Indien ouders dat willen, mogen ze ook altijd anderen meenemen, bijvoorbeeld hun nieuwe partner.”

“Ook de rol van de kindbehartiger vind ik heel waardevol in het scheidingsproces. Zij staan naast het kind en geven het kind een stem. Hoe verhard ouders ook zijn, als de kindbehartiger aansluit en terugkoppeling geeft, dan zie je echt iets gebeuren. Als je hoort dat jouw kind zo klem zit in zijn of haar loyaliteit doordat mama altijd negatief over papa praat of andersom, dan maakt dat indruk. Samen met de kindbehartiger lukt het ouders daardoor vaak om weer naar het belang van de kinderen te kijken. We gaan in de behandeling op zoek naar andere manieren van communiceren met elkaar, waardoor rust, ruimte en verbinding ontstaan en de negatieve spiraal doorbroken wordt.”

Van gelijk naar geluk
“Het werk is wel complexer geworden in de afgelopen jaren. Je hebt zelden nog twee ouders tegenover je die allebei bereid zijn om met elkaar in gesprek te gaan. Die allebei nog kunnen kijken naar het belang van hun kind. Die als ouders aan tafel zitten of reageren in plaats van als ex-partners.”

“Ik ben van mening dat er niet één oplossing is voor alle gezinnen, maar dat elke behandeling vraagt om maatwerk. Inzetten op samenwerking en verbinding of juist vanuit parallel solo-ouderschap. De ouder terug in hun kracht zetten, van ex-partnerschap naar ouderschap. Waarbij het kind weer centraal staat. Niet meer naar gelijk kijken, maar in de cirkel van geluk kunnen stappen. Daar haal ik voldoening uit.”