“Als ik dan na afloop wegloop, denk ik: wat heb ik toch fantastisch mooi werk.” Het werk van Pro6 kan pittig zijn, maar levert ook mooie succesverhalen op. Die delen we graag, om te inspireren en van te leren. Zoals het verhaal van Anne*, die bij collega Frans onder behandeling was.
“Ik had eerst de zus en moeder van Anne in behandeling. Dat verliep heel fijn en prettig. Anne was toen 14 jaar. Ze had al wat hulp van een andere organisatie, maar kwam uiteindelijk ook bij mij met een eigen hulpvraag. Ze had weinig zelfvertrouwen en vond het vervelend dat ze zich altijd terugtrok. Ze begreep zelf niet zo goed waarom ze die behoefte voelde. Wat was de werkelijke reden? Ze vertelde dat ze verder lichamelijk gezond was, een leuk vriendje had, een fijn gezin en op school ging het goed.”
“Het viel me op dat het best chaotisch was, thuis bij het gezin. Er gebeurde altijd van alles. Tijdens de gesprekken liepen de katten over de tafel, kwamen er regelmatig mensen binnen en stond de televisie of radio altijd lekker hard aan. Moeder en de oudere zus vonden dit heerlijk en genoten van de reuring om hem heen. Zij hadden allebei de diagnose ADHD en gingen naar eigen zeggen goed op een beetje onrust. Daarnaast had Anne nog een jonger broertje, met zware gedragsproblemen gelinkt aan de diagnose ADHD. Anne vertelde mij dat ze goed met hem kon omgaan, omdat zij zelf zo rustig was. Alles[Cd1] bij elkaar kon ik me als behandelaar wel voorstellen dat Anne soms de behoefte voelde om zich even terug te trekken uit dit gezellige, maar ook drukke gezin.”
Luisteren zonder oordeel
“Ik sprak met Anne en haar zus af. Anne zei in dit gesprek tegen haar: ‘Jij begrijpt mij niet.’ Haar zus werd boos en riep: ‘Kijk wat we allemaal voor jou doen! Jij trekt je terug.’ Later zei Anne hetzelfde tegen haar moeder. Die voelde verdriet, omdat ze bij zichzelf concludeerde dat ze iets fout had gedaan, terwijl ze het juist zo graag goed wilde doen.”
“Als behandelaar heb ik alle verhalen van de gezinsleden op papier gezet. Ik mocht deze brieven voorlezen in een gesprek met Anne, oudere zus en moeder. Uiteindelijk lukte het om op deze manier iedereen naar elkaar te laten luisteren. Anne vertelde, met mij naast haar, hoe ze zich voelde en waarom ze zich anders en onbegrepen voelde.”
“Als behandelaar heb je ook weleens de functie van tolk. Vertaal je de mening van de één, zodat de ander daar wat mee kan. Je confronteert, spiegelt, benoemt emoties die je ziet en voelt, maar verdwijnt ook naar de achtergrond waar mogelijk.”
“We maakten met Anne, haar moeder en zus afspraken. Afspraken gericht op meer één-op-één gesprekken en -momenten. Contactmomenten tussen Anne en haar moeder, zonder de oudste zus erbij. Dat zorgde voor een aanzienlijke verbetering. Anne kreeg ook een vriendje, die bij iedereen in de smaak viel en haar ook uitdaagde om vaker naar buiten te gaan. Daardoor kreeg ze ook weer meer zelfvertrouwen. Ze trok zich steeds minder terug.”
Nieuwe basis
“De laatste afspraak met z’n allen was fantastisch. We hebben zo ontzettend hard gelachen, moeder zei heel treffend hoe trots ze was op haar fantastisch mooie gezin. Ik voelde toen: mijn werk is hier klaar. Het zal niet altijd makkelijk zijn, maar ze hebben geleerd hoe belangrijk het is om echt naar elkaar te luisteren. Wat zegt die ander nou eigenlijk? Kun je dat horen? Ook al ben je het er niet mee eens? Het is mooi dat je als behandelaar een gezin daarbij hebt kunnen helpen.”
“Dit gezin heeft een basis waar ze mee verder kunnen, Moeder begon de behandeling door te zeggen: ‘Ik ben een alleenstaande moeder, wat heb ik het zwaar zeg.’ Aan het einde zei ze: ‘Ik ben een alleenstaande moeder, ik heb het zwaar, maar ik heb ook zo’n mooi gezin. Als ik dan na afloop wegloop, denk ik: wat heb ik toch fantastisch mooi werk.”
*Anne is een gefingeerde naam en de foto is een stockfoto, om de anonimiteit van onze cliënten te bewaken.
[Cd1]Iemand met ADHD en zware gedragsproblemen kan niet rustig zijn lijkt mij! Zou dit anders verwoorden.