Intergenerationele overdracht: het doorgeven van bepaalde eigenschappen of gezinssituaties van ouders op hun kind(eren).
Binnen Pro6 komen we in gezinnen met complexe problematiek. Wij vinden het belangrijk dit systemisch te benaderen. Vanuit het oogpunt van intergenerationele overdracht bekeken, is dit belangrijk omdat ouders handelen vanuit hun eigen achtergrond.
Wanneer hierbij sprake is geweest van (huiselijk) geweld, kindermishandeling ( bv. geweld, seksueel misbruik of verwaarlozing) of psychische aandoening, zijn zij hiermee belast en nemen zij dit mee in hun benadering naar de kinderen.
Ook kan het zijn dat zij keuzes maken in relaties die zij aangaan, bijvoorbeeld dat zij kiezen voor een partner welke vervolgens geweld tegen hen gebruikt. Er is een groot risico op herhaling maar ook dat slachtoffer een dader wordt.
En kunnen zij het dus generatie op generatie doorgeven. Dit heeft impact op de ouder-kindrelatie en de hechting!
Bijvoorbeeld een moeder die zelf verwaarloosd is, gekend met geweld in het gezin van herkomst en waarbij schreeuwen gewoonste zaak van de wereld was. Zij benadert haar zoon (met name in momenten van stress) op dezelfde manier: schreeuwen. Zij heeft zich voorgenomen geen geweld tegen haar eigen kinderen te gebruiken, want zij wilt iets anders voor haar kinderen. Echter doordat zij haar woede hierin nu inhoud en niet weet wat anders te doen, is dit toch een aantal keer voorgekomen vanuit onmacht. Zij heeft nooit anders geleerd.
Maar ook een moeder welke door haar ex-partner fors mishandeld is. Haar zoon slaat en schopt haar vanwege persoonlijke problematiek. Dit heeft een enorme impact op deze moeder waardoor zij hem niet altijd kan bieden wat hij nodig heeft. Dit ondanks deze moeder eerder traumabehandeling heeft gehad.
Het is onmogelijk voor hen om ‘zomaar iets anders te gaan doen’. En het probleem zal ook niet opgelost worden door het kind alleen te behandelen.
Hierom is het van belang om in elk gezin hiervoor aandacht te hebben. Dit kan op verschillende manieren. Door bijvoorbeeld: Het samen maken van een genogram waarbij er niet alleen aandacht is voor welke personen er in de generaties zijn geweest maar ook hun onderlinge relaties, gebruiken, gewoonten en omgang. Een andere manier is door een levenslijn te maken waarbij je teruggaat naar belangrijke gebeurtenissen en de impact die deze hebben gehad in het verleden maar ook op welke manier zij deze nog met zich meedragen. Vervolgens is het van belang te kijken hoe het gedragspatroon doorbroken kan worden om de intergenerationele overdracht te stoppen. Hierbij kan gebruikt worden gemaakt van een lemniscaat om inzicht te krijgen in eigen gevoelens, gedachten en gedrag. Om vervolgens op één van deze drie de interventies te bedenken waardoor ouders anders kunnen gaan handelen richting hun kind.
De volgende videoclip geeft een goed beeld wat intergenerationele overdracht kan inhouden:
